Je lijf weet het beter!

 

 

 

 

Hoe je je mentaal voelt kunnen we vaak eindeloos beredeneren met ons brein maar is ook fysiek in je lijf te voelen. Denk aan buikpijn als je nerveus bent of een brok in je keel als je emotioneel bent of gespannen schouders bij stress .

 

 

Als het je niet lukt om wat je denkt, voelt of vindt te verwoorden dan zijn er tal van spreekwoorden, die je met de verwijzing naar de plek in je lijf,” je een handje kunnen helpen”😉 hiermee. Je lijf weet het beter!

 

 

 

 

Je kan leren balanceren..

 

 

 

Tijdens een burn-out is het in balans komen en blijven, toch een tijd van een wankel evenwicht. Het herstel is vaak een lange weg van een aantal maanden. Ik wil een burn-out zeker geen ziekte noemen, meer een moeilijke en leerzame rotperiode. Maar het herstel zelf, zou vergeleken kunnen worden met het herstel bij ziekte; vaak met twee stappen vooruit in het herstel en dan weer een stapje terug.

 

 

Het grote verschil is dat wanneer iemand lichamelijk ziek is, het veel duidelijker te zien is dat iemand moet herstellen. Het wordt dan gerespecteerd, dat de zieke in éérste instantie vooral rust nodig heeft. Bij een burn-out zijn mensen vaak al lange tijd, soms zelfs jarenlang, overvraagd door zichzelf en hun omgeving. Ze zijn letterlijk opgebrand. In de eerste maanden ligt het energieniveau laag en dat vraagt noodgedwongen om keuzes voor wat iemand aankan. Keuzes die goed zijn voor het herstel en aansluiten op het energieniveau dat er op dat moment is. Het is nodig om te doseren in activiteiten en uit te zoeken waar de grenzen liggen, en soms deze grenzen heel duidelijk aan te geven.

 

 

Het is in deze fase voor de omgeving vaak ook erg wennen. Ik zie vaak dat degene met een burn-out voor zichzelf op moet komen, omdat het de omgeving moeilijk is in te schatten hoe iemand zich voelt en daardoor soms dezelfde inbreng verwacht wat ook weer extra belastend kan zijn. Zo was vroeger je zus die nu een burn-out heeft, altijd degene die het langste op een feestje bleef, maar nu als eerste naar huis moet, omdat het teveel energie kost. Of jouw buurman die altijd klaar stond om te helpen, moet “nee” zeggen omdat hij te weinig energie heeft en de energie die hij heeft is hard nodig om te herstellen. En vroeger vond je vriendin onverwacht bezoek altijd leuk en zette ze daarvoor de deur wijd open maar nu ze een burn-out heeft, schiet ze in paniek, omdat ze onverwachte gebeurtenissen nu moeilijk aankan.

 

 

Het vraagt veel doorzettingsvermogen voor degene met de burn-out om steeds de grenzen aan te geven en voor het eigen belang te blijven kiezen. Vaak voelt diegene zich schuldig. Maar dit is nodig om de energie op te bouwen en weer te herstellen. Gelukkig is het echt een tijdelijke periode. Maar het is een hobbelige weg om uiteindelijk volledig herstel te bereiken. Een weg met een heleboel meer wijsheid, om het anders aan te gaan pakken.

 

 

 

Word jij wel eens overboden?

 

 

 

En dan bedoel ik niet bij het kopen van een huis of op marktplaats, maar je vertelt iets waar je verdriet van hebt of waar je trots op bent en de ander reageert met iets dat nog veel beter, mooier, sterker of moeilijker is dan wat jij net verteld hebt.

 

 

Zo vertelde iemand tijdens een familie etentje dat ze laatst alleen uit eten was geweest. Ze vond dit best een stap, want dit had ze vanaf het moment dat ze alleen was komen te staan nog niet gedaan. Haar zus reageerde hierop met “Nou Lian, die gaat alleen backpacken in India! Dat is pas een uitdaging.” Ze viel stil en voelde zich wat kleiner worden, omdat waar ze trots op was, in het niet viel bij backpacken alleen in India. Wat zat zij nou trots te wezen op alleen uit eten…

 

 

Of je geeft tijdens je zwangerschap aan dat je eerder toe bent aan verlof en je leidinggevende zegt;” ja maar Roos, die heeft wel tot haar verlof door kunnen werken”. Je hoort hier een verstopt oordeel. “Niet zeuren, je moet zijn zoals Roos. Gewoon doorwerken!” Je voelt geen ruimte om eerder met verlof te kunnen, want jouw collega kon ook tot het einde doorwerken.

 

 

Of je klaagt over pijn aan je voet, die je behoorlijk belemmert in je werk als verzorgende en je krijgt als reactie: “Ja, maar ik ken iemand die nooit meer kan lopen door een ongeluk dat ze gehad heeft en die stond aan het begin van haar carrière. Je hoort hierin door dat je eigenlijk oud bent, in één keer aan het einde van je carrière bent en niet meer mag klagen over dat je last ondervindt bij het uitvoeren van jouw werk dat je altijd met veel plezier hebt gedaan. Het kan immers altijd erger…

 

 

Het doet me ook denken aan mijn jeugd wanneer ik als kind geen zin had om spruitjes te eten en mijn moeder goed bedoeld reageerde met “Nou de kinderen in Afrika zouden blij zijn om spuitjes te eten, want die hebben pas echt honger”. Hoe lief mijn moeder ook altijd was, haar reactie zorgde niet voor een grotere trek in spruitjes maar dat ik me niet begrepen voelde, al vond ik het ook wel erg voor die kinderen in Afrika.

 

 

Zo helpt “het overbieden van de ander” in een gesprek je niet. Want wat je vraagt is eigenlijk erkenning of een schouderklopje, terwijl zo’n opmerking je eerder kleiner maakt en dat was niet waar je behoefte aan had toen je het vertelde. Je wilde gewoon gehoord worden. Want jouw prestatie of verdriet kan namelijk bestaan naast de topprestatie of het veel grotere verdriet van de ander (die met een ander voorbeeld overbiedt ) en beiden zijn evenveel waar of waardevol. Het hoeft geen wedstrijd te zijn met een waardeoordeel. Het kan naast elkaar bestaan als andere uitdagingen om te overwinnen.

 

 

Ja maar...hoe dan?

Wordt je bedolven onder nieuwe opdrachten, kan jij als enige dat probleem oplossen, is er alweer een nieuw systeem waar je vaardig in moet worden en doe je het werk voor je zieke collega er ook wel even bij….Je voelt je grens dus. Maar hoe geef je aan dat jij het er niet meer erbij kan hebben? Dat je grens is bereikt.

 

 

Grofweg kunnen we het opkomen voor jezelf, assertief zijn, zien op drie manieren;

 

 

Sub-assertief . Je houdt dan teveel rekening met de relatie met de ander en te weinig of niet, met je eigen belang. Je geeft je eigen mening niet, of in ieder geval niet op de juiste momenten tegen de juiste personen. Je durft niet voor jezelf op te komen. Je past je aan en laat anderen voor je bepalen. Als anderen je overtroeven kom je hier niet op terug.

 

 

Opkomen voor jezelf door agressief gedrag staat ook in “het vakje beter van niet”. Je komt dan wel voor jezelf op maar op een manier waarbij je de ander onnodig kwetst. Je reageert explosief, onvoorspelbaar en vijandig. Deze reactie is niet respectvol ten opzichte van anderen. Agressief gedrag is dan wel opkomen voor jezelf maar werkt verstorend op de relatie. En met een beetje zelfreflectie als je weer wat rustiger bent, had je dit toch ook eigenlijk anders willen doen.

 

 

Assertief gedrag is opkomen voor jezelf op een prettige manier voor de ander. Deze manier van grenzen aangeven werkt dus niet verstorend in de relatie met de ander. Je bereikt je doel zonder de ander te kwetsen. Je laat je niet afschepen. Je geeft eerlijk je gedachten en gevoelens weer en laat de ander in hun waarde.

 

 

Vaak zie je dat sub-assertief gedrag, je lang aanpassen, je hierover frustreren keer op keer, in één keer over kan gaan naar agressief gedrag. Je hebt je mening zo vaak ingeslikt dat de stoom uit je oren komt als je uiteindelijk toch voor je mening uitkomt. En al ben je dan wel voor jezelf opgekomen. Je bent vervolgens weer lang bezig om het vertrouwen terug te winnen omdat de relatie wel verstoord is.

 

 

Wil je dit beter gaan aanpakken; Praat dan niet vanuit “Je” of “men” en gebruik geen aarzeltaal zoals “In principe, eigenlijk, een beetje, misschien”.

 

 

Maar praat vanuit “ik;” ik wil, of ik wil niet, ik vind” en ben duidelijk…

 

 

En als je dan “je zegje” hebt gedaan, blijf dan niet wachten op de toestemming van de ander voor jouw grens. De kans zit erin dat je wordt overgehaald om het toch te doen. En zal je de argumenten die worden aangevoerd zelfs nog begrijpen. Dus wacht niet op goedkeuring voor jouw grens maar geef die goedkeuring daarvoor aan jezelf. Je bent je eigen expert in het “echt weten”…😉

 

 

 

 

“Je moet gewoon goed je grenzen aangeven!”

 

 

En dat is vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Het blijkt voor veel mensen toch best een opdracht te zijn. Aangeven dat iemand te veel van je vraagt en dat je moet erkennen voor jezelf en voor de vraagsteller, dat het je niet gaat lukken en dat je het niet gaat doen.

 

 

Het begint natuurlijk met de vraag of je je grenzen aanvoelt.

 

 

Denk je “dit wil ik niet”, “ik heb geen tijd”, “Dit lukt me niet”. of krijg je een fysieke reactie op een binnenkomende mail of een vraag van je collega?

 

 

Je voelt je grens dus, maar neem je deze ook serieus, of wals je er zelf overheen? “Nee voelen” wordt in de praktijk regelmatig een “Ja doen”. Misschien vanuit de overtuiging dat je het allemaal moet kunnen, het al vaker aan je gevraagd is, je collega dit zonder mopperen wel doet, je de ander niet teleur wil stellen of dat je simpelweg vind dat niemand anders dat zo goed kan als jij. En als je toch nog even doorzet dan heb je daarna tenminste je werk af hebt. Iedereen blij?

 

 

Een keer over je grens gaan hoeft geen probleem te zijn. Maar ga je regelmatig over je grenzen heen dan kan dat je gezondheid zeker beïnvloeden. Neem jezelf serieus in het voelen van je grens en handel ernaar. Grenzen zijn per persoon verschillend en soms zelfs per periode. Jij bent daarin de enige die weet hoe het echt zit, Veroordeel jezelf niet voor het feit dat je niet altijd alles kan. Dat is juist heel normaal……..

 

 

 

 

Deze week in mijn mail....

“Hallo Marieke,

Ik heb met jou gelachen, gehuild en veel gekletst. Heel eerlijk, ik heb een leuke tijd met je gehad. Ik ben gek op je! Daarom vind ik het erg jammer dat ik niet aan jouw verwachtingen tegemoet kon komen en dat je besloten hebt…….”

Het ging grappig genoeg maar om een telefonabonnement dat ik had overgezet. Omdat een andere provider nu eenmaal beter bereik heeft vanuit mijn woning maar toch...die Ben...van al die mooie commercials, die heeft het wel helemaal goed begrepen! 😊

Ook in de meeste werksituaties worden de tientallen targets en deadlines vaak veelvuldig besproken, maar die weet je als professional toch wel. En worden de mooie woorden soms pas uitgesproken bij het afscheid. Een gemiste kans, want waardering op je werk, als deze oprecht is, vermindert op dat moment het stresslevel en geeft je meer energie en motivatie om je werk goed te doen. Erkenning van wie je bent en wat je kan laat je groeien….

Met de groeten van Ben ….